علی اکبر بنی اسدی، کارشناس حوزه گردشگری در یادداشتی نوشت: در سالهای اخیر، صنعت گردشگری در ایران رشد قابل توجهی داشته و شهرها و مناطق طبیعی کشور هر روز بیشتر از گذشته مورد توجه گردشگران قرار گرفتهاند. اما با وجود این رشد، یکی از خلأهای بزرگ و مهم در حوزه گردشگری کشور، کمتوجهی به گروههای خانوادهمحور است.
گردشگری برای خانوادهها بیش از یک تجربه تفریحی ساده است؛ این نوع سفر فرصتی است برای تقویت پیوندهای خانوادگی، ایجاد خاطرات مشترک و پایدار، آموزش ارزشهای فرهنگی و تاریخی به نسلهای جوان و ارتقای سلامت روان و جسم خانوادهها. متأسفانه بسیاری از تورها و برنامههای گردشگری در ایران هنوز متناسب با نیازها و سلایق خانوادهها طراحی نشدهاند و این گروه مهم از جامعه، در بسیاری از سفرها با محدودیتها و مشکلات متعددی مواجه میشوند.
سفر برای خانوادهها فراتر از سرگرمی است؛ این تجربه میتواند بستری برای آموزش و فرهنگپذیری فراهم کند.
وقتی خانوادهها از اماکن تاریخی، فرهنگی و طبیعی بازدید میکنند، کودکان و نوجوانان با تاریخ، هنر، معماری و محیطزیست کشور خود آشنا میشوند. این نوع تجربههای ملموس، یادگیری نظری را تقویت میکنند و باعث میشوند ارزشهای فرهنگی و تاریخی به شکل پایدار در ذهن نسلهای جوان جای گیرد.
خانوادهها از طریق این سفرها فرصت مییابند که علاوه بر تفریح، درباره میراث ملی و هویت فرهنگی خود گفتوگو کنند و این موضوع به حفظ و انتقال فرهنگ به نسل بعد کمک میکند.
از سوی دیگر، گردشگری خانواده محور اثرات اقتصادی قابل توجهی دارد. خانوادهها معمولاً بیشتر از گردشگران مجرد یا گروههای کوچک خرج میکنند، زیرا نیاز به محل اقامت، خوراک، فعالیتهای تفریحی و خرید محصولات محلی دارند.
توسعه تورها و برنامههای ویژه خانوادهها میتواند بازار جدیدی برای هتلها، رستورانها، اقامتگاههای بومگردی، مراکز تفریحی و صنایع دستی ایجاد کند و به طور مستقیم اشتغال محلی و رونق اقتصادی جوامع میزبان را افزایش دهد. به همین دلیل، سرمایهگذاری در این حوزه تنها به رشد گردشگری منجر نمیشود، بلکه فرصتی برای توسعه اقتصادی پایدار نیز فراهم میآورد.
یکی دیگر از مزایای مهم گردشگری خانوادهمحور، ارتقای سلامت روان و جسم اعضای خانواده است. در دنیای پرشتاب امروز، خانوادهها زمان زیادی برای با هم بودن ندارند و استرسهای روزمره بر کیفیت زندگی آنها اثر میگذارد. سفرهای مشترک فرصتی فراهم میکنند تا والدین و فرزندان از دغدغههای روزمره فاصله بگیرند و در محیطی امن و آرام، لحظاتی با کیفیت و لذتبخش را تجربه کنند. فعالیتهای تفریحی مناسب خانواده مانند پیادهروی، بازیهای طبیعی، ورزشهای سبک و حضور در محیطهای سبز نه تنها نشاط و شادی ایجاد میکند، بلکه به سلامت جسمی و روحی کودکان و بزرگسالان کمک میکند.
با این وجود، برای بهرهبرداری کامل از گردشگری خانوادهمحور، نیاز به طراحی دقیق مسیرها و برنامههایی داریم که متناسب با نیازهای گروههای مختلف سنی باشد. بسیاری از خانوادهها به دلیل نبود زیرساختهای مناسب، سفرهای طولانی یا پرریسک را تجربه میکنند یا مجبورند از سفر صرف نظر کنند.
مسیرهای پیادهروی امن، مراکز تفریحی خانوادگی، امکانات آموزشی و سرگرمی کودکان، ایستگاههای استراحت و خدمات بهداشتی مناسب، همگی از الزامات یک گردشگری موفق برای خانوادهها هستند. در این مسیر، آموزش راهنمایان گردشگری برای مدیریت سفرهای خانوادهمحور و تعامل مؤثر با کودکان و سالمندان اهمیت ویژهای دارد و میتواند تجربه سفر را برای خانوادهها جذابتر و خاطرهانگیزتر کند.
فناوریهای نوین نیز نقش مهمی در ارتقای گردشگری خانوادهمحور دارند. اپلیکیشنهای موبایل برای معرفی مکانها و مسیرهای گردشگری، راهنمای صوتی چند زبان، واقعیت افزوده (AR) برای نمایش بازسازی دیجیتال بناهای تاریخی و امکانات رزرو آنلاین تورها و کارگاهها، میتوانند تجربه سفر را برای خانوادهها آسانتر، سرگرمکنندهتر و آموزشیتر کنند. این ابزارها باعث میشوند که حتی خانوادههایی که اولین بار به یک شهر یا منطقه گردشگری میآیند، بتوانند برنامهای کامل و هماهنگ داشته باشند و همه اعضای خانواده از تجربه سفر بهرهمند شوند.
یکی از نکات مهم در توسعه گردشگری خانوادهمحور، توجه به فضاهای شهری و طبیعی است. ایجاد پارکها و فضای سبز آموزشی در کنار جاذبههای تاریخی، طراحی مسیرهای پیادهروی و دوچرخهسواری، احیای جویها و رودخانههای شهری، ایجاد فضاهای بازی کودکان و مراکز فعالیتهای خانوادگی میتواند هم شهروندان را در طول سال به استفاده از این فضاها ترغیب کند و هم گردشگران را جذب کند. این اقدامات باعث میشود شهرها نه تنها به عنوان مقصد گردشگری شناخته شوند، بلکه کیفیت زندگی شهری نیز ارتقا یابد و محیطی سالم و دوستدار خانوادهها ایجاد شود.
در نهایت، باید تأکید کرد که سرمایهگذاری در گردشگری خانوادهمحور به صنعت گردشگری کمک میکند و خانوادهها را به ستون اصلی توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کشور تبدیل میکند.
خانوادهها نقش اساسی در انتقال ارزشها و فرهنگ به نسلهای بعدی دارند و ایجاد فرصتهای سفر ایمن، جذاب و آموزشی برای آنها، تأثیری پایدار بر جامعه خواهد داشت.
گردشگری خانوادهمحور فرصتی است برای نشان دادن ایران به نسلهای جدید، تقویت هویت فرهنگی و تاریخی، ارتقای اقتصاد محلی و فراهم آوردن تجربههای فراموشنشدنی برای خانوادهها.
اگر گردشگری ایران بخواهد به رشد پایدار دست یابد و در عرصه جهانی رقابت کند، توجه ویژه به خانوادهها و سفرهای آنها باید در رأس برنامهریزیها قرار گیرد. این توجه دیگر یک گزینه لوکس یا تجملی نیست؛ بلکه ضرورتی است که میتواند آینده صنعت گردشگری کشور را شکل دهد و آن را از گردشگری فصلی و پراکنده به گردشگری پایدار، هدفمند و خانوادگی تبدیل کند.
هر اقدام مؤثر در این حوزه، علاوه بر تقویت اقتصاد و فرهنگ، شادی و نشاط را به خانوادهها بازمیگرداند و سرمایهای بیبدیل برای آینده جامعه فراهم میآورد.
در نهایت، توسعه گروهها و تورهای گردشگری خانوادهمحور یک ضرورت اقتصادی و فرهنگی است و تعهدی اجتماعی به حفظ پیوندهای خانوادگی و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان محسوب میشود. این رویکرد میتواند گردشگری ایران را از یک تجربه صرفاً تفریحی به یک تجربه انسانی، آموزشی و خاطرهساز تبدیل کند و کشور را در مسیر گردشگری پایدار و باکیفیت قرار دهد.
انتهای پیام/
نظر شما